Polanyalı Keman Sanatçısı Bronisław Huberman’ı onurlandırmak adına Viyana Belediye Başkanı Ludwig, Kültürel İşlerden Sorumlu Belediye Meclisi Üyesi Kaup-Hasler, Büyükelçi Rodgold ve IKG Başkanı Deutsch ile birlikte plaketin açılışını yaptı. Huberman Nazi soykırımından yaklaşık 100 aileyi kurtarması ile anılır.
Belediye Başkanı Michael Ludwig Meidling’deki Hetzendorf Kalesi’nin avlusunda Bronisław Huberman anısına bir hatıra plaketi açtı. Polonyalı kemancı, 20. yüzyılın ilk yarısının en önemli kemancılarından biri olarak kabul ediliyor. Huberman çok sayıda Yahudi müzisyeni sürgün ve ölümden kurtardı. Onun çabalarıyla Orta Avrupa’dan yaklaşık yüz aile sürgün ya da ölümden kurtarılabildi.
Polonya doğumlu kemancı Bronislaw Huberman, 1930’lu yıllarda Avrupa’nın farklı ülkelerinden Yahudi müzisyenleri ve aile üyelerini Nazi vahşetinden kurtararak, dünyanın sayılı orkestralarından Israel Philharmonic Orchestra (“IPO”; “İsrail Filarmoni Orkestrası”) adını alacak oluşumun temellerini attı.
Törene çok sayıda siyaset ve kültür temsilcisi katıldı. Belediye Başkanı Ludwig’e yanı sıra törene, kültür konseyi üyesi Veronika Kaup-Hasler, İsrail büyükelçisi Mordechai Rodgold, İsrail dini cemaati başkanı Oskar Deutsch, şef Lahav Shani, başlatıcı Joram Hess ve Meidling’in bölge müdürü Wilfried Zankl da hazır bulundu.
Ludwig konuşmasında: Huberman “Büyük bir hümanist ve Avrupalıydı”.
Ludwig, özellikle şu anki gibi zamanlarda, Avrupa’nın tek bir sesle konuşmasının önemldir. Belediye Başkanı Ludwig, bunun gibi plaketlerin açılmasıyla, Viyana’nın da karanlık zamanlar hakkında farkındalık yaratmak ve gelecek nesillerin dikkatini geçmişe çekmek istediğini söyledi. “Huberman kendi hayatı pahasına hayat kurtardı. Nazi terörünün tarif edilemez suçları düşünüldüğünde, başkalarına olan bağlılığı yeterince takdir edilemez. “
Bilinçli olarak seçilen zaman
Hatıra plaketinin açılış tarihi rastgele seçilmedi: fırsat, her yıl Avusturya’nın Nazi rejiminden kurtuluşunun yıldönümünün kutlandığı 8 Mayıs’ta sevinç kutlaması. İsrail Filarmoni Orkestrası’nın şef şefi Lahav Shani, bu nedenle bu günlerde Wiener Senfoni ile iki konser vermek için şehirde. Ludwig: “Değerli sanatsal performanslarla Heldenplatz’daki gelecek neşe festivalini dört gözle bekliyorum. Geçmişte çok sık kötü olaylara sahne olan yerde kutlama yapıyoruz.”
Hatıra plaketi, İsrail Filarmoni Orkestrası ve Avusturya’daki İsrail Filarmoni Orkestrası Dostları Derneği’nin bir girişimine dayanıyor. Yazar Livia Getreider ve Viyana’daki İsrail Büyükelçiliği’ne ek olarak, Hetzendorf Kalesi’nin sahibi olarak Viyana Şehri Kültür Departmanı ve Eğitim ve Gençlik Departmanı da sorumluydu. İsrail Büyükelçisi Mordechai Rodgold, Viyana’nın tarihin karanlık sayfasını ele alış biçimini övdü: “Bugün, Yahudi cemaati ile şehir arasındaki daha da yoğunlaştırılması gereken yakın işbirliğinin harika bir örneğidir.”
Bronislaw Huberman hakkında
Huberman , Polonya’nın Częstochowa şehrinde doğdu . Gençliğinde Varşova Konservatuarı’nda Mieczysław Michałowicz ve Maurycy Rosen’in ve Paris’te Isidor Lotto’nun öğrencisiydi . 1892’de Berlin’de Joseph Joachim’in yanında çalıştı Henüz on yaşında olmasına rağmen, Louis Spohr, Henri Vieuxtemps ve Frédéric Chopin nocturne’nin transkripsiyonu ile Joachim’in gözlerini kamaştırdı. Ancak ikisi pek iyi anlaşamadı ve Huberman’ın on dördüncü doğum gününden sonra artık ders almadı. 1893’te Hollanda ve Belçika’yı gezdi.bir virtüöz icracı olarak. Bu süre zarfında, altı yaşındaki Arthur Rubinstein, Huberman’ın konserlerinden birine katıldı. Rubinstein’ın ebeveynleri, Huberman’ı evlerine davet etti ve iki çocuk, ömür boyu sürecek bir dostluk olacak bir şey yaptı. 1894’te Adelina Patti, Huberman’ı Londra’daki veda galasına katılmaya davet etti ve ertesi yıl Viyana’daki görünümlerinde onu gölgede bıraktı. 1896’da Johannes Brahms’ın keman konçertosunu , çalma kalitesi karşısında hayrete düşen bestecinin huzurunda seslendirdi.
Alman aktris Elza Galafrés ve balerin olarak da tanımlanır) ile evlendi. Johannes adında bir oğulları oldu, ancak evlilik uzun sürmedi. Daha sonra Macar besteci ve piyanist Ernő Dohnányi ile tanıştı , ancak ne Huberman ne de Dohnányi’nin o zamanki karısı boşanmaya razı olmadı. Yine de Elza ve Dohnányi 1917’de evlilik dışı bir çocukları oldu ve 1919’da Huberman ona boşanmasını verdikten sonra Dohnányi ile evlendi ve daha sonra Huberman’ın oğlu Johannes’i evlat edindi.
1920’lerde ve 1930’ların başlarında, Huberman piyanist Siegfried Schultze ile Avrupa ve Kuzey Amerika’yı gezdi ve en ünlü sahnelerde (New York’ta Carnegie, Milano’da Scala, Viyana’da Musikverein, Berlin’de Konzerthaus…) sahne aldı. Uzun yıllar boyunca, Huberman-Schultze düeti Avrupa Kraliyet Aileleri tarafından düzenli olarak özel olarak davet edildi. Bu sanatçıların sayısız kayıtları o dönemde “Berliner Rundfunk”ta yapıldı ve ne yazık ki İkinci Dünya Savaşı sırasında yok edildi.
1937’de, Anschluss’tan bir yıl önce , Huberman Viyana’dan ayrıldı ve İsviçre’ye sığındı. Ertesi yıl Sumatra’da sol elinin iki parmağının ve bileğinin kırıldığı bir uçak kazası sonucu kariyeri neredeyse bitiyordu . Yoğun ve sancılı bir yeniden eğitimden sonra performansına devam edebildi. İkinci Dünya Savaşı’nın başlangıcında, Huberman Güney Afrika’yı geziyordu ve savaş sonrasına kadar İsviçre’deki evine geri dönemedi. Kısa bir süre sonra yorgunluktan hastalandı ve gücünü bir daha asla geri kazanamadı. 16 Haziran 1947’de İsviçre’nin Corsier-sur-Vevey kentinde 64 yaşında öldü .
Filistin Senfoni Orkestrası
1929’da Huberman ilk olarak Filistin’i ziyaret etti ve Vaat Edilmiş Topraklarda klasik müzik kurma vizyonunu geliştirdi . 1933’te Nazilerin iktidara yükselişi sırasında Huberman, Wilhelm Furtwängler’in “müzikal barış” vaazı için geri dönme davetlerini reddetti, ancak bunun yerine Alman aydınlarına temel değerlerini hatırlamaya davet eden bir açık mektup yazdı. 1936’da Filistin Senfoni Orkestrası’nı kurdu ( 1948’de İsrail Devleti’nin kurulmasıyla adı İsrail Filarmoni Orkestrası olarak değiştirildi). Orkestra için Huberman, Avrupa’dan önde gelen Yahudi müzisyenleri işe aldı ve “bu sanatçılar için yeni bir işten çok daha fazlasının tehlikede olduğunu fark etme önsezisini” gösterdi – “eğer Huberman olmasaydı, düzinelerce müzisyen ve aileleri için. Almanya, Avusturya, Polonya ve Macaristan gibi ülkelerde kalsaydı, neredeyse 1000 kişi ölecekti.” Kendisine kemancı Jacob Surowicz yardımcı oldu . Orkestrayı o zamanlar Hans Wilhelm Steinberg olarak bilinen şef William Steinberg eğitti. İlk konser, 26 Aralık 1936’da Arturo Toscanini tarafından yapıldı.; Huberman, Nazilerin ele geçirilmesini protesto etmek için Almanya’da konser vermeyi reddettiğini duyduğunda İtalyan maestroyu davet etmişti. Yazar, yönetmen ve yapımcı Josh Aronson’ın 2012 belgesel filmi Orchestra of Exiles , Huberman’ın orkestrayı yaratan çalışmalarını röportajlar ve canlandırmalarla yeniden yaratıyor. Zubin Mehta, Pinchas Zukerman, Joshua Bell ve diğer birçok önemli müzisyenle röportajlar içeren film, Huberman’ın yaklaşık 1000 Yahudi müzisyeni ve ailelerini nasıl kurtardığını ve Filistin Senfoni Orkestrası’nı nasıl yarattığını anlatıyor. Film ayrıca ünlü Yahudilerin ve Albert Einstein gibi önde gelen tarihi şahsiyetlerin ne kadar ünlü olduğunu da anlatıyor., orkestranın yaratılmasında hayati öneme sahipti.
Kaynak: hots.at , wikimedia.org ve
