Tüm Avrupa’yla aynı anda aşılama programını açıklayan Avusturya, aşı programını aksaklıklara rağmen yürütmektedir. Genel olarak Avrupa’da da aksaklıklarla yürüyen koronaya karşı halkın aşılanmasının ekonomik açıdan piyasaya olumlu etkilerinin olacağı ön görülmektedir.
[dropcap]A[/dropcap]vusturya’da başlayan aşılamanın ekonomiye de olumlu etkileri olacağı öngörülmektedir. Aşı üreticilerinin teslimatta gecikmeleri, aşı üzerinde konuşulan tartışmalar her ne kadar olumsuzluklar oluştursa da halkım çoğunluğu aşıyla normale dönmeyi umut etmektedir. Aşıyla gelecek normalleşmenin hem seyahat açısından hareketliliğe hem de kısıtlamaların tamamen ya da büyük çoğunluğunun kalkacak olmasının ekonomiye olumlu etkisi olacağı kanaati doğal olarak yaygın. Uzmanlar pandemi dönemi sonrası yeni bir Dünya’nın inşa edileceğini ve bu yeni Dünya’nın daha da ileri teknoloji etrafında olacağını belirtiyorlar. Uzmanlar home ofis çalışmanın pandemiden sonra da devam edeceği, e-ticaret hacminin zaten var olan artışının kesilmeden daha da artacağının altını çiziyor. Eğitim alanında da radikal yapılandırmaların olacağı yüz yüze eğitimin yanı sıra uzaktan eğitimin dünya genelinde yayılacağı söyleniyor. Aslında bu daha önceden var olsa da özellikle uzaktan eğitimle dünyanın herhangi bir üniversitesinden eğitim almanın o üniversitenin ülkesine gitmeden daha da mümkün olacağı, pandemiden sonra bu geleneğin artarak daha da rağbet göreceği tartışılarak gündeme getirilen konular arasında. Ekonominin olumlu gelişmesi beklenirken işsizliğin artacağı, uzaktan eğitimle üniversite hayatına dahil olan öğrencilerin iş hayatında aktif çalışan olarak yer alacağı, bu nedenle iş bulma açığının da büyüyeceği ön görüler arasında.
Şirketler daha verimli ve daha az maliyetlerle iş üretme çabasından dolayı bir taraftan home ofis çalışmalarını teşvik edecek, pahalı ofis binalarını terk edecekler. Satış pazarlama için yeni teknikler geliştirip maliyet düşürme adına metrekare büyüklüklerini düşürecekler. Özellikle büyük mega marketler daha küçük, daha tüketicinin istediğine nokta atışı yapacak marketler kurmaya yönelecekler. Özellikle perakende sektöründe olan firmalar (marketler başta olmak üzere) şehir merkezinden uzaklaşıp büyük depolardan sevkiyatla satışlarını e-ticaret üzerinden yönetecekler. Yeni dünyanın gelişen trendlerinden biri de karavan sektörünün hızla gelişiyor olması. Pandeminin getirdiği kısıtlamayla birçok insan karavanlarla bu kısıtlamalardan uzaklaşmaya, nefes almaya çalıştılar. Bu da sektör üzerinde olumlu etki yaptı ve pandemi döneminde sektörün büyümesine yol açtı. Karavancılık Avrupa’da zaten gelişmiş bir etkinlikken Türkiye’de neredeyse yok denecek kadar azdı. Pandemi süresince karavan üreten firmaların sayısı artarken, neredeyse yok denecek kadar az olan karavan park alanlarına da yenileri eklenmeye başladı. Başta Avrupa olmak üzere bazı bölgelerde Covid-19’un etkileri artarken salgının kontrol edilemez boyuta gelmesi, aşı ve tedavide ilerlemenin sağlanamaması durumunda 2021 için % 4-5 civarında beklenen küresel büyümenin gerçekleşmeyebileceği belirtiliyor. Durgunluğun şiddetinin artması ve bazı ülkelerde acil önlemlerin geri alınması ihtimalinin iflasları artırabileceği gibi istihdam ve gelir kayıplarına da yol açabileceği öngörülüyor. Aşı veya etkin tedavi sürecindeki gelişmelerin virüsün yayılma hızını azaltarak ekonomik aktivitenin salgın öncesi düzeyine tahmin edilenden önce dönmesini sağlama ihtimali de risk azaltıcı faktör olarak değerlendiriliyor. Uzamanlar aşı ya da tedavi edici yöntemlerin artmasıyla ekonomin korona öncesine dönmesinin hızlı olacağını tahmin ediyor. Uzmanlar ayrıca ekonominin hızla eski haline dönmesi konusunda “ABD tarafından tartışılan 1,8 trilyon dolarlık teşvik paketi ve Çin tarafından açıklanacak büyüme rakamları dünyada toparlanmayı biraz hızlandırabilir,” diyorlar. Küresel piyasalarda salgının seyri, aşı gelişmeleri, merkez bankaları politikaları ve teşvik paketlerine yönelik gelişmeler yakından takip edilen konular olmaya devam ediyor. ABD seçimleri ve ardından olumlu aşı haberleriyle birlikte riskli varlık sınıfında yer alan hisse senetlerinde yukarı trend korunuyor. Aşı konusundaki ilerlemeyle birlikte ekonomi ve şirket kârlılıklarının iyileşeceği beklentileri ön plana çıkıyor. UZMANLAR: “NORMALE DÖNÜŞ” KONUSUNDA NÜFUSUN ÇOK BÜYÜK BÖLÜMÜNÜN AŞILANMASI GEREK! Yapılan yorumlarda seyahat üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması, maske takma zorunluluğunun ortadan kalkması ve kalabalık etkinliklerin yeniden başlaması için daha uzun zaman olduğu belirtiliyor. Aşıların onay alıp uygulanmaya başlamasının ardından dünya nüfusunun büyük bir bölümünün aşılanmasının aylar, hatta yıllar sürebileceği ifade ediliyor. Mesele burada da bitmiyor. Normal hayata dönüş için gereken “sürü bağışıklığına” ulaşılıp ulaşılamayacağında aşıların etkisinin ne kadar süreceği, virüs taşıyan kişilerin bulaşıcılığını ortadan kaldırıp kaldırmayacağı ve aşının hastalığı engellemekte ne kadar süreceği gibi etkenler de önemli rol oynuyor. Aşılanmayla beklenen seyahat kısıtlamalarının ortadan kalkması ekonominin en önemli toparlanma nedenlerinden biri olacak gibi. İnsanların özgürce hareket etmesi ekonomi için hayati önem taşıyor. Başta havayolları, turizm ve sanayi işletmeleri seyahat kısıtlamalarından dolayı zora girdi. Bu yasakların kalkmasıyla eski günlere geri dönülebileceği düşünülmektedir.
